Antik dönem Zeus Tapınağı ile bilinir olan Euromos Antik Kenti’ni görmeye gidiyoruz. Bu tapınağın fotoğraflarını ilk kez 1990’lı yıllarda yayınlanmış bir Atlas Dergisi’nde görmüştüm. Tapınağın çoğu sütunu yıkılmadan günümüze kadar ulaşmış. Tapınak, bu nedenle halk arasında “Ayaklı” olarak biliniyor.
Antik kentin tapınağı, İzmir-Milas kara yolu üzerinden de rahatça seçiliyor. Ören yerindeki arkeolojik çalışmalar ilk kez 1969’da başlatılmış ve halen Muğla Üniversitesi bünyesinde devam ettirilmekte.
Eldeki bulgulara göre antik kentin tarihi MÖ 6. yüzyıla geriliyor.
- Euromos Antik Kenti – Zeus Tapınağı
Karia medeniyetinin ilk başkenti Mylasa’dan (Milas) sonra önemli bir Karia şehri olarak sayılıyor. Agora, stoa, tiyatro, şapel, surlar, kuzey ve güney nekropol bölgelerindeki arkeolojik çalışmalar devam ediyor.
Pek çok Avrupalı gezginin 18. yüzyıl itibari ile Osmanlı topraklarında keşfe çıktığı biliniyor. Gördüklerini gravürlere aktarmış ve ülkelerinde kitaplar yayınlamışlar. Özellikle Karia bölgesi hakkında yayınlar yapmış Fransız asıllı Marie-Gabriel-Florent-Auguste kont Choiseul-Gouffier’in online arşivi ilginizi çekebilir. (1752-1817).
* * *
Şehir, Kral Mausolos döneminde görkemli bir hal kazanmış. Günümüzde halen ayakta olan sütunlar Roma döneminde, Karia tanrısı Labraundalı Zeus adına yapılmış ilk tapınağın kalıntıları üzerine inşa edilmiş. Roma İmparatoru Hadrian dönemine (MS 2. yüzyılın başı) tarihleniyor.
- Euromos Antik Kenti – Zeus Tapınağı
Antik kentteki en önemli eser olan Zeus Tapınağı ve korinth başlıklı sütunları, özellikle gün batımında çok güzel fotoğraf vermekte. Rotanızı planlarken tercih şansınız var ise tapınağı öğleden sonra görmenizi önerebilirim.
Tüm varlıklı antik kentlerde, kentin ileri gelen ailelerinin isimlerini yaşatmak üzere şehrin önemli noktalarında heykel, sütun veya lahit gibi eserler bağışladığını görüyoruz. Euromos Antik Kenti’nde de tapınak sütunlarının üzerinde bu ailelerin bağışları ve isimleri yazmakta.
- Euromos Antik Kenti – Zeus Tapınağı – Çift yüzlü balta ve Zeus’un kulakları
Tapınak sütunları üzerinde bir desen arıyorum. Tam da tapınağın girişinde, şu an için zeminde kalan, ortadaki taşın üzerine işlenmiş “çift yüzlü balta”, bu tapınağın Zeus Labraundos kültüne adanmış olduğunu gösteriyor. Çift yüzlü baltanın iki tarafındaki kulaklar ise “Zeus her şeyi duyar” demek istiyor!
Benzer bir motifi, Milas‘da, tarihi şehir surlarının kapısında kilit taşı üzerinde de görmüştük.
29.08.2020
3 thoughts on “Euromos Antik Kenti”